geografia
Bałtyk jest szelfowym morzem śródlądowym, głęboko wciśniętym w kontynent europejski. Łączy się on z sąsiednim Morzem Północnym cieśninami zewnętrznymi (Kattegat i Skagerrak) oraz wewnętrznymi (Sund, Wielki Bełt, Mały Bełt), które w porównaniu do tych pierwszych są wąskie i płytkie.
| Cieśniny wewnętrzne | Najmniejsza szerokość (km) | Głębokość progowa (m) |
|---|---|---|
| Mały Bełt | 4 | 12 |
| Wielki Bełt | 16 | 17 |
| Sund | 1 | 7 |
Bałtyk dzieli się na siedem regionów: Kattegat, Sund i Morze Bełtów, Bałtyk Właściwy, Zatoka Ryska, Zatoka Fińska, Morze Botnickie oraz Zatoka Botnicka.
Charakterystyka geograficzna
| Akwen | Powierzchnia [km²] | Objętość [km³] | Maksymalna głębokość [m] | Średnia głębokość [m] |
|---|---|---|---|---|
| Kattegat | 22 287 | 515 | 109 | 23,1 |
| Sund i Morze Bełtów | 20 121 | 287 | 38 | 14,3 |
| Bałtyk Właściwy | 209 930 | 13 045 | 459 | 62,1 |
| Zatoka Ryska | 17 913 | 406 | 51 | 22,7 |
| Zatoka Fińska | 29 498 | 1 098 | 123 | 37,2 |
| Morze Botnickie | 79 257 | 4 448 | 294 | 61,7 |
| Zatoka Botnicka | 36 260 | 1 481 | 156 | 40,8 |
Ukształtowanie dna
Dno Bałtyku tworzą trzy główne baseny: Bornholmski, Gotlandzki i Botnicki, oddzielone progami. Obniżenie poziomu Bałtyku o 50 m spowodowałoby powstanie kilku odrębnych jezior. Pomimo ogólnej płytkości, w niektórych miejscach występują głębie o znacznych głębokościach, rynny i ławice zbudowane z materiału morenowego.
| Nazwa | Głębokość [m] |
|---|---|
| Głębia Arkońska | 50 |
| Głębia Bornholmska | 105 |
| Głębia Gdańska | 118 |
| Głębia Gotlandzka | 249 |
| Głębia Landsort | 459 |
| Głębia Alandzka | 405 |
| Głębia Botnicka | 294 |
Brzegi i wybrzeża
Linia brzegowa Bałtyku jest bardzo urozmaicona – występują liczne zatoki, zalewy, półwyspy i wyspy. Na północy dominują szkiery, na południu i wschodzie – plaże, wydmy i klify. Polska strefa wód terytorialnych ma powierzchnię 30 600 km² (10% terytorium kraju) i obejmuje m.in. wyspy Wolin i Uznam.
Bałtyk w liczbach
| Powierzchnia Bałtyku z Kattegatem i cieśninami duńskimi: | 415 266 km² |
| Powierzchnia Bałtyku bez cieśnin: | 385 000 km² |
| Ilość wody w Bałtyku: | 21 721 km³ |
| Powierzchnia zlewiska: | 1 721 233 km² |
| Średnia głębokość: | 52,3 m |
| Największa głębokość (Głębia Landsort): | 459 m |
| Długość podstawowej linii brzegowej: | 8 000 km |
| Długość rozwiniętej linii brzegowej: | 22 000 km |